استانبول شهری در دو قاره
قسطنطنیه معروف نام قدیم استانبول (İstanbul) است که در حال حاضر تبدیل به قلب ترکیه و یکی از جاهای دیدنی معروف دنیا شده است، در واقع استانبول به عنوان قطب اقتصادی، فرهنگی و توریستی این کشور شناخته میشود؛ این در حالی است که آنکارا پایتخت ترکیه است.
جغرافیا (گیتی شناسی) استانبول
استانبول از لحاظ جغرافیایی یک شهر منحصربفرد است، یعنی به دو قسمت یا قاره یا شبه جزیره تقسیم شده، شبه جزیره تراکیه (بخش غربی شهر) در قاره اروپا و شبه جزیره آناتولی (بخش شرقی شهر) در قاره آسیا واقع شده که توسط تنگه بسفر از هم جدا شدهاند. قرارگرفتن یک شهر در دو قاره، فقط در استانبول دیده میشود.
تنگه بسفر ارتباط دهنده دریای سیاه و دریای مرمره است.
علاوه بر موقعیت استراتژیک بسیار مهمی که این تنگه دارد، یکی از مهمترین مکانهای گردشگری دنیا محسوب میشود، چندین پل بسیار زیبا و منحصربفرد مانند پل سلطان سلیم یاووز، سلطان محمد فاتح و سرآمد همه آنها پل بسفر در این تنگه ساخته شده است.
پل سلطان سلیم یاووز به عنوان عریضترین پل جهان، پل سلطان محمد فاتح به عنوان پنجمین پل طولانی دنیا، پل معلق بسفر یا پل اول بسفر ارتباط دهنده آسیا و اروپا است و در سیستم حمل و نقل استانبول بسیار پراهمیت میباشد.
جاهای دیدنی استانبول
در این مقاله قصد داریم تعدادی از جاهای دیدنی استانبول که برای توریستها و گردشگران بیشترین جاذبه را دارند، معرفی میکنیم :
کاخ دلما باغچه (Dolmabahce Palace)
شاید یکی از زیباترین، لوکسترین و پر زرق و برقترین کاخهای استانبول همین کاخ دلما باغچه باشد.
هدف از بازسازی این کاخ در واقع جایگزین کردن سازه چوبی با سازه جدید با حدود 14 تن ورقه طلا بوده است. بزرگترین لوستر جهان، اهدایی از طرف ملکه انگلستان، با 4 تن وزن، فرشهایی از جنس پوست خرس، اهدایی از پادشاه تزار روسیه و ... چندین و چند وسیله تزئینی دیگر که اکثرا از رهبران بزرگ دنیا اهدا شده، در این کاخ جمع آوری شده و کاخ دلما باغچه را تبدیل به یک ستاره زیبا و یکی از بینظیرترین جاهای دیدنی در استانبول کرده است.
از میان این همه جلال و جبروت اتاق آتاتورک یکی از سادهترین اتاقهای این کاخ بوده است.
ایاصوفیه (Hagia Sophia)
از زمان ساخت تا چیزی بیش از 700 سال ایاصوفیه به عنوان بزرگترین کلیسای جهان شناخته میشده است، اما پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانیها کلیسای ایاصوفیه به مسجد ایاصوفیه تبدیل شد.
طی چندین سال بعد این بنای زیبا از مکانی که تنها محل عبادت و پرستش بوده، تبدیل به موزه شد. شاهکار مهندسی این موزه گنبد بسیار بزرگ آن است که حتی در حال حاضر بزرگترین فضای بسته جهان را به خود اختصاص داده است.
همچنین موزاییک کاریهایی که در سقف مسجد به کار برده شده و صحنههای مختلف مذهبی را به تصویر کشیده، از قسمتهای بسیار معروف این موزه میباشد. کتابخانه ایاصوفیه هم با کاشیهای باستانی ترکی و قفسههای چوبی حکاکی، از دیگر جاهای دیدنی و مشهور ایاصوفیه است.
مسجد سلیمانیه (Suleymaniye Mosque)
همان طور که از نام این مسجد مشخص است، به دستور سلطان سلیمان ساخته شده است. این مسجد نمونه بینظیری از معماری اسلامی و بیزانسی را با هم آمیخته است. معمار این بنای باشکوه سینان بوده، همان که مسجد ایاصوفیه را نیز ساخته، شاید به همین دلیل شباهتهای بسیاری بین این دو مسجد وجود دارد. ویژگی خاص مسجد سلیمانیه، 4 مناره آن است که در واقع نشان دهنده این است که سلطان سلیمان خود را به عنوان چهارمین پادشاه عثمانی معرفی و ثبت کرده است.
در زمان ساخت نیز گنبد مسجد در بالاترین سطح در امپراطوری عثمانی بوده است. در حال حاضر مزار سلطان سلیمان و همسر او (خرم سلطان)، در باغ پشتی مسجد یکی از جاهای دیدنی این مسجد برای توریستها میباشد.
کاخ توپکاپی (Topkapi Palace)
کاخ توپکاپی که ساخت آن به قرن 15 بازمیگردد و زمانی محل اقامت و سلطنت سلاطین عثمانی بود، در سال 1924 توسط آتاتوک به عنوان موزه انتخاب شد. این کاخ یکی از قدیمیترین و بزرگترین کاخهای دنیا شناخته میشود؛ 5 کیلومتر دیوار سنگی کاخ دارای 27 برج است و قسمتهای مختلف و متفاوت کاخ به قدری زیادند که تنها برای دیدن اجمالی آنها حداقل نصف روز زمان لازم دارید، به خصوص اگر علاقهمند به تاریخ و معماری باشید، حتما از این قصر دیدن کنید. محل قرارگیری کاخ نیز بر روی تپهای است که دریای مرمره و تنگه بسفر در منتهی الیه آن قرار گرفته است.
پارک مینیاتورک (Miniaturk Park)
همان طور که از نام مینیاتورک برمیآید، اینجا در واقع یک نسخه کوچک از تمام جاذبهها و گنجینههای استانبول است که 25 برابر کوچک شدهاند.
در حال حاضر 120 ماکت فایبرگلاس که نهایت دقت برای ساخت تک تک جزئیات آنها به کار برده شده، در پارک وجود دارد. بنابراین نگران این که در چند روز اقامت خود در استانبول امکان دیدن تمام جاذبههای دیدنی این شهر را ندارید، نباشید.
علاوه بر جاذبههای تاریخی، شهربازی و چندین رستوران نیز جزء جاهای دیدنی پارک محسوب میشوند.
آب انبار باسیلیکا (Basilica Cistern)
باسیلیکا آب انباری است بسیار عظیم که توانایی ذخیره بیش از 8 میلیون فوت مکعب آب را در خود دارد. حدود 300 ستون توسط رومیها از پرستشگاههای پاگان جمع آوری شده و احتمالا به همین دلیل همه آنها شباهت چندانی با هم ندارند. از طرفی به خاطر عظمت و شکوه این ستونها آب انبار باسیلیکا به قصر وارونه هم معروف شده است.
گرچه در دورهای به عنوان کاروانسرای تجار ابریشم کاربرد داشته، اما دلیل اصلی ساخت این آب انبار در قرن ششم، تامین آب مورد نیاز مردم استانبول است و هنوز هم فناوری بکار برده شده در این بنا باعث شگفتی بسیاری از توریستها میشود. از دیگر قسمتهای جالب این آب انبار دو ستون با پایههایی از چهره برعکس مدوسا (شخصیت افسانهای یونانی) است.
موزه چورا (کورا) (Chora Museum)
کلیسای چورا که امروزه به موزه چورا تبدیل شده، یکی از بینظیرترین آثار باقیمانده از معماری دوران بیزانسی است. مانند تمام آثار بیزانسی داخل کلیسا بسیار مجلل، اما بیرون آن ساده است. به علت نقاشیهای دیواری و موزاییکهای شگفت انگیزی که نشان دهنده تصاویر زندگی عیسی (ع) و مریم مقدس میباشد، به کلیسای نجات دهنده مقدس هم مشهور است.
در داخل این کلیسا یک کلیسای کوچکتر فرعی وجود دارد که کاربرد اصلی این بخش آرامگاه خانوادگی اشخاص بوده است. این کلیسا نیز مانند بسیاری از کلیساهای آن دوران، پس از حمله عثمانیان به مسجد تبدیل شد، اما در سال 1948 برای همیشه به موزه تبدیل شد. کلیسای چورا چندین بار به علت زلزله خراب شد، آخرین بازسازی آن در سال 2013 و به مدت 6 سال به طول انجامید. در این بازسازی مجدد اقدام به مقاوم سازی کلیسا در برابر زلزله شد.